Meisjes en vrouwen zijn twee keer zo vaak niet naar school geweest, krijgen minder betaald voor hetzelfde werk en hebben minder toegang tot eerlijk werk. 

De groep gaf mij waardigheid terug

Sarai, een jonge vrouw met een fysieke beperking uit Murama, Rwanda, leefde jarenlang gemarginaliseerd en uitgesloten. Dit leidde tot een laagzelfbeeld en het gevoel een last te zijn voor haar familie en omgeving.

Haar leven veranderde toen ze zich aansloot bij een zelfhulpgroep die was opgezet door UNABU via het SeeYou Employable-project. Dit initiatief gaf haar waardigheid en respect, ze leerde dat ze haar emoties en gedachten te uitten en onderdeel te zijn van een groep met gelijkgestemde mensen. Ze ontving hulpmiddelen van het Gatagara Centrum wat haar mobiliteit en digitale vaardigheden verbeterde.

Sarai sloot zich ook aan bij een groep kleermakers met een eigen onderneming. Hier kan ze haar talenten en vaardigheden laten zien en voelt ze zich nuttig. Ze wordt niet langer gezien als een last, maar draagt economisch bij en kijkt uit naar een hoopvolle toekomst. Dankbaar de steun vanuit haar zelfhelpgroep, heeft Sarai haar leven veranderd en omarmt ze haar potentieel.

Wat is de situatie?

Investeren in vrouwen verbeterd niet alleen individuele levens, maar werkt door in verschillende aspecten van de samenleving en de economie. Het verbeteren van toegang tot beroepsonderwijs en gelijke kansen voor vrouwen en meisjes draagt positief bij aan minder armoede en duurzame ontwikkeling.

SeeYou heeft daarom speciale aandacht voor meisjes vrouwen, in onze EmployAble projecten zetten we ons in voor gelijke kansen op werk en inkomen. Uit onderzoek blijkt namelijk dat wereldwijd, slechts 20% van vrouwen met een beperking werk heeft, terwijl dit percentage bij mannen met een beperking op 58% ligt. Door strategische samenwerking met organisaties voor vrouwen met een beperking brengen we hier verandering in.

Dubbele uitdagingen voor vrouwen

De uitdagingen voor vrouwen met een beperking zijn dubbelop, zij ervaren naast discriminatie vanwege hun beperking ook discriminatie vanwege hun vrouw-zijn. Ze zijn twee keer zo vaak nooit naar school geweest. Ze krijgen minder betaald voor hetzelfde werk, hebben minder toegang tot eerlijk werk en leningen. Ook andere problematiek speelt mee, zo lopen ze een twee tot drie keer grotere risico op gender-gerelateerd (seksueel) geweld en alle traumatische gevolgen van dien. Bovendien wordt geweld en misbruik vaak niet gemeld uit angst voor repercussies. Vrouwen zijn in veel gevallen sociaal en economisch afhankelijk. EmployAble richt zich op het verbeteren van de toegang tot de arbeidsmarkt – in loondienst of een eigen bedrijfje – voor jonge vrouwen met een beperking. Er is speciale aandacht voor de preventie van (seksueel) geweld tegen jonge vrouwen en meisjes

Barrières tot de arbeidsmarkt

Er zijn voornamelijk vier barrières die vrouwen en meisjes met een beperking kunnen ervaren. Deze zijn: (1) omgevingsbarrières, (2) organisatie barrières, (3) communicatie barrières, en (4) attitude barrières.

1. Omgeving barrières: gebouwen en infrastructuur die de fysieke toegankelijkheid  belemmeren voor mensen met een beperking. Bijvoorbeeld trappen zonder een helling ernaast, smalle doorgangen of toiletten die niet geschikt zijn voor mensen met een beperking. Gebrek aan transport kan ook een belangrijke barrière zijn wanneer iemand niet zelfstandig en veilig kan reizen.
2. Organisatie barrières: veel instituties waaronder vakscholen (Technical and Vocational Education Training, TVET)  hebben weinig beleid geïmplementeerd om meisjes en vrouwen met een beperking een kans te geven de nodige vaardigheden en ervaring op te doen. Er is gebrek aan kennis en budget om meisjes en vrouwen met een beperking te ondersteunen.
3. Communicatie barrières: deze barrières komen meestal voor als er geen informatieve materialen zijn, bijvoorbeeld gebarentaal, ondertitelingsmogelijkheden, of ondersteunende communicatiemiddelen voor jongeren met een beperking om volledig mee te kunnen draaien in training en leermogelijkheden.
4. Attitude barrières: negatieve attitudes, stereotypes, en discriminatie tegen mensen met een beperking kan grote barrières vormen voor hun inclusie. Dit kan leiden tot sociale exclusie, beperkte sociale interacties, en verminderde mogelijkheden voor ontwikkeling en participatie.

Problemen in het onderwijs

Meer dan een derde van meisjes en jongens met een beperking in Rwanda heeft geen toegang tot formeel onderwijs. Zelfs degenen die wel naar school gaan, worden vaak geconfronteerd met voortijdige schoolverlating. Ze worden gepest, hebben geen toegang tot aangepaste toiletten, en lesmateriaal is zelden aangepast zodat ze mee kunnen doen. Leraren vinden het moeilijk de juiste begeleiding te bieden aan leerlingen met een handicap Deze problemen bemoeilijken het volgen van een beroepsopleiding. Meisjes en vrouwen met een beperking voldoen niet aan de toelatingseisen en hebben moeite met het ontwikkelen van de sociale vaardigheden die essentieel zijn voor het vinden van werk. Tegenstrijdige opvattingen over de capaciteit van vrouwen en meisje zorgen ervoor dat ze al op jonge leeftijd een ondermijnt gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen ervaren.

Onze droom

Onze droom is dat meisjes en vrouwen met een beperking de noodzakelijke competenties ontwikkelen in werk en veerkracht, waardoor een diverse en getalenteerde groep van jonge vrouwen ontstaat. We willen dat hun familie en gemeenschap volledig achter ze gaan staan, dat ze erbij horen en weten dat ze gewaardeerd zijn. We stellen ons een toekomst voor waarin beroeps- en onderwijsfaciliteiten voor iedereen toegankelijk zijn en lokale bedrijven en werkgevers meisjes en vrouwen met een beperking gelijke kansen bieden op werk en eigen ondernemerschap.

Ook willen we dat organisaties van mensen met een beperking zeggenschap hebben in besluiten die hen aangaan. Op lokaal niveau vinden vrouwen met een beperking steun bij elkaar en zijn ze in staat om leiderschapsposities in te nemen.  We willen data ze gezien worden en zichzelf durven laten zien.

Contactpersonen: Musah Dramani (Project Manager), Wijnand van den Bosch (Relatiebeheerder)

Doelgroep: Jonge vrouwen en vrouwen  met een beperking 
Lokale partner:  The Rwandan Organization of Women with Disabilities (UNABU).
Projectperiode: 2024-2027