Rianne Segers: ‘Vrouwen komen dankzij de vrouwengroepen weer tot leven’
In augustus 2023 bezochten Rianne en Gert-Jan Segers samen met mede-ambassadeur Jurjen van Houwelingen projecten van SeeYou in Rwanda. Een reis die veel indruk op hen maakte. Rianne: ‘Ik heb iets gezien en gehoord van de zwaarte van het leven voor mensen met een beperking. Ze moeten zoveel harder strijden voor een plek in de samenleving dan mensen hier. En tegelijkertijd heb ik ook plekken van hoop gezien waar ze echt weer volwaardige mensen konden worden.’
De geschiedenis van Rwanda maakt diepe indruk op de reizigers. Rianne vertelt dat ‘bijzonder’ een woord is dat meteen in haar opkomt als ze terugdenkt aan de reis. ‘Ik werd geconfronteerd met de enorm heftige geschiedenis van Rwanda. Tijdens de reis bezochten we het Kigali Genocide Memorial. Daar liepen we door een zaal met allemaal schedels. Dan draait je maag gewoon om. Het is zo’n schril contrast met het dagelijkse leven in Rwanda. De samenleving is weer opgebouwd, je ziet de levenslust weer bij mensen. De scooters scheuren door de straten, je ziet vrouwen met manden op hun hoofd, kinderen spelen op straat… Je ziet het niet meer aan de buitenkant, maar de wonden zitten diep.’
Dubbel gehandicapt
Ook de manier waarop de bevolking zich inzet voor mensen met een beperking vindt Rianne opvallend. ‘Het is zo indrukwekkend om te zien hoe Rwandezen daarmee bezig zijn. We hebben verschillende projecten bezocht, en op een gegeven moment was er een boardmeeting bij Unabu. Er zaten twee teamleden met een beperking bij en een doventolk. Wat mij betreft is dat heel krachtig: mensen die ondanks hun beperking weten op te klimmen en een positie innemen waarin ze zich kunnen inzetten voor andere mensen met een beperking.’
Je ziet het niet meer aan de buitenkant, maar de wonden zitten diep.
Tegelijkertijd is de realiteit voor mensen met een beperking in Rwanda ook schrijnend. ‘Één van de vrouwen die ik heb ontmoet, vertelde dat ze doordat ze een beperking heeft én vrouw is eigenlijk een dubbele handicap heeft. Ik zag deze pijnlijke realiteit vooral bij vrouwengroepen die we bezochten in de meest arme gebieden. Daar kom je als toerist niet direct mee in aanraking. Dan moet je van de weg af en hobbel je anderhalf uur lang over een weg waar de meeste mensen niet dagelijks een auto zien. Eenmaal daar zie je een hele andere samenleving. Als je op zo’n plek woont, een handicap hebt én vrouw bent, wordt al gauw gedacht: jij bent niet van waarde. Hier in Nederland is dat zo anders.’
Maar Rianne zag er ook sprankjes hoop. ‘De vrouwen die ik ontmoette in de vrouwengroep, vertelden ook mooie verhalen. Een van hen zei tegen me: dankzij deze groep mag ik weer iemand zijn. Ik keek ze recht in de ogen aan en luisterde naar hen terwijl ze deelden hoe hun leven er hiervoor uitzag. Op dat moment zag ik hun levenskracht. Prachtig om te zien!’
Visie voor medewerkers
Tijdens de reis zag Rianne ook meer van de samenwerking die SeeYou heeft met lokale partners. ‘Lokaal samenwerken geeft het beste resultaat. Ik ontmoette bijvoorbeeld Francois die aan het hoofd staat van partner UPHLS. Hij heeft zelf ook een beperking en weet vanuit zijn eigen ervaring wat dat betekent. Heel mooi dat hij zich op die manier zelf ook weer inzet voor mensen met een beperking. Hij heeft echt een visie voor zijn medewerkers en weet ze daarin mee te nemen en te trainen.’
Rianne raakte ook diep onder de indruk van een blinde vrouw die de leiding had over een van de vrouwengroepen de reizigers bezochten. ‘Toen we de auto uitstapten, steeg het gezang op en hoorden we geklap. Achter een schutting van gevlochten bamboe kwam een groep vrouwen vandaan die ons al dansend verwelkomde. Een blinde vrouw vertelde dat ze de leiding had en legde uit dat ze een kwekerij hadden. De planten werden verzorgd door heel veel verschillende vrouwen, met en zonder beperking. Ik vond het zo indrukwekkend om te zien waartoe zij in staat waren in dat extreem droge gebied!’
Weer tot leven
De vrouwen vertelden Rianne dat zij iets willen betekenen voor hun omgeving en het klimaat door bomen te kweken. ‘Vrouwen uit de omgeving waren allemaal opgetrommeld en werkten samen. Ieder met een eigen verhaal. Veel vrouwen dachten voorheen dat zij niet van waarde waren. Maar toen ze onderdeel werden van deze groep, kwamen zij weer tot leven. Hierdoor worden ze zelfverzekerder en leren ze wat ze in zich hebben. Dat vind ik zó bijzonder!’
Hoewel de context van de gebieden die Rianne bezocht niet te vergelijken zijn met het leven in Nederland, ziet ze toch een overeenkomst in wat mensen nodig hebben om tot bloei te komen. ‘Deze reis bracht mij weer bij de kern van mens-zijn en liet me bewust worden van hoe God ons heeft gemaakt. God heeft ons niet gemaakt om alleen te zijn, maar om sámen te zijn. Hier in Nederland zijn we veel meer gericht op het individu. Je mag jezelf ontplooien, en dat is heel belangrijk. Maar je kunt dat nooit doen zonder andere mensen, of zonder relaties waaraan je je kunt spiegelen. Volgens mij mogen wij veel meer leren om van een ander afhankelijk te zijn.’
